تعریف جراحی توربینوپلاستی

جراحی توربینوپلاستی، یک نوع خاص از جراحی بینی است که در آن، هدف کاهش اندازه و تغییر شکل شاخک‌های بینی، به خصوص شاخک‌های تحتانی و گاهی میانی، است. این جراحی برای رفع انسداد راه هوایی بینی که اغلب به دلیل بزرگی دائمی شاخک‌های بینی ایجاد می‌شود، انجام می‌گیرد.

شاخک‌های بینی و کارکرد آن‌ها

شاخک‌های بینی، که به عنوان توربینه نیز شناخته می‌شوند، ساختارهای برجسته‌ای در دیواره‌های داخلی بینی هستند. این برجستگی‌های استخوانی، با لایه‌های مخاطی پوشیده شده‌اند و نقش اساسی در هدایت جریان هوا، گرم و مرطوب کردن هوای تنفسی ایفا می‌کنند. عواملی مانند عفونت، می‌توانند باعث بزرگ و متورم شدن شاخک‌ها شوند، که در نتیجه، موجب مسدود شدن مسیر تنفسی و بروز اختلالات تنفسی می‌شود.

انواع شاخک‌های بینی و عملکرد آن‌ها

1. شاخک فوقانی بینی: واقع در بالای دیگر شاخک‌ها، کوچکتر از سایرین است.
2. شاخک میانی بینی: قرار گرفته بین شاخک فوقانی و تحتانی، این شاخک‌ها در زمان سرماخوردگی یا حساسیت، بزرگ و متورم می‌شوند تا با عفونت‌ها مقابله کنند.
3. شاخک تحتانی بینی: پایین‌ترین شاخک‌ها که در صورت تورم، مسیر هوایی را مسدود می‌کنند. شاخک‌های میانی و تحتانی نقش مهمی در گرم و مرطوب کردن هوا دارند.

نقش شاخک‌ها در سلامت بدن

شاخک‌ها دارای مژک‌های ریزی هستند که از ورود ذرات ریز، ویروس‌ها، گرد و غبار و عفونت‌ها به ریه‌ها جلوگیری می‌کنند. این ساختارها با فراهم آوردن محیط مناسب برای گلبول‌های سفید، از بدن در برابر عوامل بیماری‌زا محافظت می‌کنند.

عوامل تورم شاخک‌های بینی

1. سرماخوردگی: یکی از عوامل رایج تورم شاخک‌ها است.
2. عفونت: باعث التهاب و تورم در شاخک‌ها می‌شود.
3. آلرژی: واکنش‌های آلرژیک می‌توانند باعث تورم شاخک‌ها شوند.
4. پولیپ: رشد غیرطبیعی در مخاط بینی که می‌تواند راه هوایی را مسدود کند.
5. انحراف تیغه میانی بینی: انحراف استخوانی که می‌تواند فضای بینی را تنگ کند.

درمان بزرگی غیرطبیعی شاخک‌ها

• اگر اسکلت استخوانی شاخک بزرگ باشد یا راه هوایی را تنگ کند، جراحی برای برداشتن بخشی از این استخوان لازم است.
• در صورتی که علت تورم مخاط شاخک باشد، پزشک با درمان‌های دارویی و اقداماتی مانند کوتر کردن یا استفاده از امواج رادیویی برای کاهش حجم مخاط و باز کردن مسیر هوایی اقدام می‌کند.

وظایف شاخک‌های بینی

• گرم کردن هوا قبل از رسیدن به ریه‌ها.
• حفاظت از بدن در مقابل عفونت‌ها و آلرژن‌هایی که با هوای تنفسی وارد بینی می‌شوند.
• جمع‌آوری باکتری‌ها به نام لیزوزیم برای مبارزه با عفونت.

تشخیص بزرگی شاخک‌های بینی

• بیماران گاهی بزرگی شاخک‌ها را با پولیپ بینی اشتباه می‌گیرند.
• پزشکان می‌توانند بزرگی شاخک‌ها را با معاینه داخل بینی و گاهی با استفاده از اشعه ایکس و عکسبرداری تشخیص دهند.

روش‌های اصلاح شاخک‌های بینی

1. اصلاح با لیزر یا اسید:

   • این روش ممکن است مژک‌های مفید را از بین ببرد.
   • لیزر می‌تواند زیر مخاط به کار رود و فقط بافت زیرین شاخک‌ها را تحت تاثیر قرار دهد.

2. جراحی توربینوپلاستی (Turbinoplasty):

   • این نوع جراحی به منظور کوچک کردن استخوان توربینه تحتانی انجام می‌شود، با حفظ حداکثری مخاط.
   • می‌تواند برای شاخک‌های تحتانی یا میانی انجام شود.
   • امروزه، توربینوپلاستی به جای توربینکتومی که برداشت کامل شاخک‌ها را دربرمی‌گیرد و پرعارضه است، مرسوم شده است.
   • در توربینوپلاستی، حفظ مخاط شاخک‌ها حائز اهمیت است.

3. روش‌های توربینوپلاستی تحتانی:

   • شامل جراحی زیرمخاطی و استفاده از امواج کاهش دهنده حجم مانند لیزر و رادیوفرکانس.
   • شاخک تحتانی نقش مهمی در فیزیولوژی بینی دارد.

4. توربینوپلاستی میانی:

   • اغلب به دلیل بزرگی شاخک میانی در اثر هوادار شدن آن (کونکا بولوزا) انجام می‌شود.
   • در این روش، لایه لترال شاخک میانی برداشته می‌شود. 
   • مهم است که جراح بینی توجه ویژه‌ای به فضای داخل بینی داشته باشد.
   • در صورت بزرگی شاخک‌ها، لازم است در طی جراحی، آنها کوچک‌تر و جمع‌تر شوند تا از انسداد بینی جلوگیری شود.

هدف از جراحی توربینوپلاستی

جراحی توربینوپلاستی با هدف کاستن از اندازه و تغییر شکل شاخک‌های بینی انجام می‌شود. این کار به منظور افزایش حجم هوای ورودی از طریق بینی و بهبود تنفس انجام می‌گیرد.

 محدودیت‌ها و مراقبت‌های دوران بهبود

- عوارض جانبی و نیازهای بهبودی براساس نوع جراحی و وضعیت بیمار متفاوت است.
- احساس درد، کوفتگی، و گرفتگی بینی عوارض مشترک بعد از جراحی هستند.
- مصرف داروهای تجویز شده می‌تواند به بهبود این عوارض کمک کند.

 عوارض شایع بعد از جراحی

- احتقان بینی ممکن است تا 4 تا 5 هفته پس از جراحی ادامه یابد.
- خونریزی و ترشحات بینی از عوارض شایع هستند که با رعایت دستورالعمل‌های جراح و مصرف به موقع داروها بهبود می‌یابند.

در مجموع، جراحی توربینوپلاستی روشی است که به بهبود کیفیت تنفس و رفع مشکلات ناشی از اندازه یا شکل غیرطبیعی شاخک‌های بینی کمک می‌کند، اما مانند هر جراحی دیگری، دوره بهبودی و مراقبت‌های خاص خود را دارد.

تعریف جراحی توربینوپلاستی

جراحی توربینوپلاستی، یک نوع خاص از جراحی بینی است که در آن، هدف کاهش اندازه و تغییر شکل شاخک‌های بینی، به خصوص شاخک‌های تحتانی و گاهی میانی، است. این جراحی برای رفع انسداد راه هوایی بینی که اغلب به دلیل بزرگی دائمی شاخک‌های بینی ایجاد می‌شود، انجام می‌گیرد.

تاکید بر حفظ مخاط

در همه انواع توربینوپلاستی، حفظ مخاط پوشاننده شاخک‌ها حائز اهمیت است. مخاط نقش کلیدی در فیزیولوژی بینی داشته و در تصفیه، رطوبت و گرم کردن هوای ورودی نقش مهمی ایفا می‌کند.

تنوع در روش‌ها و عدم وجود یک استاندارد قطعی

در طی صد سال اخیر، روش‌های مختلفی برای انجام توربینوپلاستی پیشنهاد شده است. با این حال، هنوز هیچ روش قطعی و استانداردی برای این جراحی وجود ندارد. این تنوع روش‌ها بیانگر پیچیدگی و تفاوت‌های فردی در ساختار بینی افراد است.

دکتر فرزاد زمانی متخصص جراحی گوش و حلق و بینی و سر و گردن، آماده ارائه خدمات درمانی مشکلات تنفسی همزمان با جراحی زیبایی با هدف افزایش تناسب بین اجزای مختلف چهره در حین درمان است.